Cihannüma, Katip Çelebi

Tarih, coğrafya ve bibliyografya alanında önemli eserlere imza atmış bir bilgindir Kâtip Çelebi… Onun hazırladığı Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk sistematik coğrafya kitabı olma özelliği taşıyan eseri Cihannûmâ, ilk olarak İbrahim Mu¨teferrika tarafından 1732’de Mu¨teferrika Matbaası’nda basılmıştır. 1600’lerden itibaren hızla gelişen Osmanlı coğrafya geleneğinin en önemli teorisyenlerinden olan Kâtip Çelebi’nin Cihannûmâ’sı hem Osmanlı du¨nyasında hem de Batı’da iyi bilinen bir eserdir. Kâtip Çelebi’nin Doğu ve Batı coğrafya geleneğinden faydalanarak hazırladığı eser birinci bölu¨mu¨nde denizler, nehirler ve adalardan, ikinci bölu¨mu¨nde ise karalar ve şehirlerden bahseder. Cihannûmâ, Batı ve Doğu coğrafya geleneğinin temeli olan Batlamyus nazariyatına dayanmakla birlikte Osmanlı du¨nyasında o gu¨ne dek hiç bilinmeyen yeni Avrupa kaynaklarını tanıtması bakımından da önemlidir. Osmanlı coğrafyacılığında yeni bir çığır açan Cihannûmâ du¨nden bugu¨ne bir köpru¨ kuruyor…