Yanlış-Doğru Cetveli İşçi Sınıfı Tarihi Yazımında İnatçı Hatalar

“Bir konuyu iyi ögrenmenin yollarindan biri, yapilmis hatalari tartismaktir. Bu kitapta hem “isçi sinifi tarihi” olarak yazilmis kitaplar, hem de isçi sinifi tarihini içeren kitaplar ele alindi. “Isçi sinifi tarihi”ni anlatan çalismalarin büyük bölümünde “ne oldu?” “nasil oldu?” ve “niçin oldu?” sorularina yanit bulunamaz. Isçi sinifi tarihine iliskin hatalar çok çesitlidir. Bu kitabin konusu da bu hatalardir. Kitabin amaci, yapilan yanlislarin belirlenmesi ve hatirlatilmasi araciligiyla isçi sinifi tarihinin daha iyi ögrenilmesini saglamaktir. Hatalarin bir bölümü, isçi sinifi tarihini kavramadan görüs açiklayanlara, bilgi sahibi olmadan görüs gelistirenlere ve (nihayet hayata) yön vermeye çalisanlara aittir. Bazi hatalar ise yapiyi ve dinamikleri kavramaya ve anlatmaya çalisanlarin belge eksikligi veya dikkatsizliginin ürünüdür. Çalismalarin bir bölümünde olaylar ve süreçler yanlis anlatilmistir; neden-sonuç iliskileri tutarsizdir. Bazi çalismalarda ise komiklik düzeyine varan abartmalar, efsane yaratma çabalari söz konusudur. Eric Hobsbawm, tarihçinin görevi baskalarinin unuttuklarini hatirlamaktir, demektedir. Efsane yaratmak bu görev kapsaminda degildir. Arastirmacinin ya da tarihçinin görevi ve amaci, önce olanlari saptamak, daha sonra bu olanlarin nedenlerini ve olus süreçlerini kavramaya çalismaktir. Bir çalisma, “o” sürece damgasini vuran ‘büyük’ ve ‘küçük’ konjonktürel etmenlerin/aktörlerin de dogru belirlenmesini, ikincil önemdeki etmenlerin analizden soyutlanmasini da içer(ebil)ir. Toplumsal süreçlere müdahale edebilme, ancak böyle bir arastirma yöntemini içeren yaklasimla olanaklidir.”Yildirim Koç